Την Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου 2022 πραγματοποιήθηκε συνάντηση εργασίας στην αίθουσα συνεδριάσεων της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας, με θέμα τη σχολική διαρροή, τη διαλείπουσα φοίτηση και τις σχολικές υπό επιδόσεις των μαθητών Ρομά της Καρδίτσας.
Την διοργάνωση της συνάντησης ανέλαβε το Τμήμα του Περιφερειακού Παρατηρητηρίου Κοινωνικής Ένταξης, της Διεύθυνσης Κοινωνικής Μέριμνας Περιφέρειας Θεσσαλίας και συμμετείχαν σε αυτή φορείς που ασχολούνται με το ζήτημα της σχολικής διαρροής.
Σύντομο χαιρετισμό στη συνάντηση απηύθυνε ο Αντιπεριφερειάρχης Καρδίτσας κ. Κων/νος Νούσιος, ο οποίος αφού καλωσόρισε τους συμμετέχοντες, εξέφρασε τη βούληση της περιφερειακής αρχής, να ασχοληθεί συστηματικά με το θέμα και να συνδράμει με όσα μέσα διαθέτει στην επίλυση των προβλημάτων που υπάρχουν.
Στη συνέχεια το λόγο έλαβε η Αντιπεριφερειάρχης Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας Περιφέρειας Θεσσαλίας κ. Δήμητρα Νάτσινα η οποία αναφέρθηκε στις δράσεις της Περιφέρειας στο συγκεκριμένο ζήτημα και στη συστηματική ενεργοποίηση των υπηρεσιών της, για την επίτευξη των επιθυμητών αποτελεσμάτων διασφαλίζοντας μια συνέχεια σε τέτοιου είδους παρεμβάσεις.
Ακολούθησε η τοποθέτηση του εκπροσώπου της Ιεράς Μητρόπολης Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων Πατέρα Παναγιώτη Καλλιώρα, ο οποίος μετέφερε το μήνυμα του Μητροπολίτη, για στήριξη της προσπάθειας αντιμετώπισης των εκπαιδευτικών θεμάτων που υπάρχουν για τα παιδιά Ρομά και στην περιοχή της Καρδίτσας.
Χαιρετισμό απηύθυνε και ο Αντιδήμαρχος Εθελοντισμού, Ειδικών Πληθυσμιακών – Κοινωνικών Ομάδων, Αλληλεγγύης και Δημόσιας Υγείας του Δήμου Καρδίτσας κ. Θεόδωρος Θεοδωρόπουλος, ο οποίος εξέφρασε από τη μία τη βούληση του Δήμου Καρδίτσας να συμβάλει ενεργά και με τα μέσα που διαθέτει στη στήριξη των παιδιών Ρομά, και από την άλλη τους προβληματισμούς του για τους τρόπους προσέγγισης του θέματος.
Στο πρόβλημα της διαρκούς μετακίνησης των Ρομά λόγω της μη σταθερής εργασίας τους, αναφέρθηκε ο εκπρόσωπος του πληθυσμού αναφοράς-μέλος του τοπικού Δ.Σ κ. Αντώνης Τσέκερης, ο οποίος ως γονέας ο ίδιος με παιδιά που φοιτούν κανονικά στο σχολείο, προέτρεψε και όλες τις οικογένειες Ρομά στην Καρδίτσα, να πράξουν το ίδιο και να αποτελέσουν με το πέρασμα του χρόνου παραδείγματα προς μίμηση και ελκυστικά πρότυπα για τις υπόλοιπες.
Στη συνέχεια παίρνοντας το λόγο ο οργανωτικός υπεύθυνος του Περιφερειακού Κέντρου Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Θεσσαλίας (ΠΕΚΕΣ) κ. Βασίλης Κωτούλας αναφέρθηκε σε θέματα που προέκυψαν κατά το παρελθόν όταν επιχειρήθηκε να γίνει διασπορά μαθητών Ρομά σε διάφορα σχολεία της Καρδίτσας και αναπτύχθηκαν έντονες αντιστάσεις από τους γονείς των υπόλοιπων μαθητών, παρότι αφορούσε η πρωτοβουλία αυτή μόλις 3 παιδιά. Το αποτέλεσμα ήταν να σταματήσει η προσπάθεια και να συνεχίζουν να υπάρχουν παιδιά Ρομά μόνο σε ένα σχολείο. Ο ίδιος απέδωσε τη συγκεκριμένη, τότε, εξέλιξη στην ελλιπή προετοιμασία.
Η πρόταση του ΠΕΚΕΣ όπως χαρακτηριστικά σημείωσε ο κ. Κωτούλας είναι να δρομολογηθεί εκ νέου ελεγχόμενη διασπορά των μαθητών Ρομά με τρόπο σύννομο και την κατάλληλη προετοιμασία, γνωρίζοντας ότι οι συνθήκες είναι ιδιαίτερα δύσκολες λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας. Σε κάθε περίπτωση το θέμα του σχολικού διαχωρισμού πρέπει να αντιμετωπιστεί. Το ΠΕΚΕΣ πρόκειται να συμμετάσχει σε διάφορες δράσεις σε συνεργασία με το ΠεΠΚΕ Θεσσαλίας, εστιάζοντας ιδιαίτερα σε θέματα επιμόρφωσης και ευαισθητοποίησης κατέληξε ο κ. Κωτούλας.
Στη συνέχεια ο Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Καρδίτσας κ. Κων/νος Γκόλτσος έκανε λόγο για ελεγχόμενη διασπορά των μαθητών Ρομά σε διάφορα σχολεία, ενώ εξέφρασε την άποψη ότι πρέπει να αναπτυχθεί μια συμπεριληπτική κουλτούρα και να εξαλειφθεί κάθε μορφή αποκλεισμού. Τέλος αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα της παροχής σχολικών γευμάτων και διαβεβαίωσε για την ενεργή συμμετοχή της Α/θμιας Εκπαίδευσης σε συνεργασίες με ιδέες και προγράμματα.
Στο ιδιαίτερο πρόβλημα της σχολικής διαρροής στην Α΄ τάξη του Γυμνασίου και στο ελάχιστο έως μηδαμινό ποσοστό μαθητών που συνεχίζει στο Λύκειο, αναφέρθηκε στην τοποθέτηση του ο Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Ν. Καρδίτσας κ. Κων/νος Ζαχαρής. Συμφώνησε ότι το θέμα της διασποράς των μαθητών είναι καίριο για την αποτροπή γκετοποίησης, με απομόνωση σε ορισμένα σχολεία που έχει ως συνέπεια τη διαιώνιση του προβλήματος. Επεσήμανε ακόμη την αναγκαιότητα επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών για ανάπτυξη πρόσθετων δεξιοτήτων με βάση τις αρχές της διαφοροποιημένης διδασκαλίας.
Ζητήματα επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών έθεσε με τη σειρά της και η υπεύθυνη εκπαιδευτικών θεμάτων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Καρδίτσας κ. Γεωργία Καραγιάννη, για να προσθέσει επιπλέον ότι υπάρχουν τμήματα Ζώνης Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας (ΖΕΠ) και σε αυτά γίνεται γλωσσική ενίσχυση τριών ωρών και στη συνέχεια οι μαθητές επανέρχονται στην τάξη, ενώ εξέφρασε την άποψη ότι ορισμένα θέματα πρέπει να τεθούν από μηδενική βάση.
Η Διευθύντρια του 34ου Νηπιαγωγείου κ. Θωμαή Μητρούση ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «τα παιδιά δεν γνωρίζουν καλά ελληνικά, εστίασε στην αναγκαιότητα συστηματικότερης ενημέρωσης των γονέων και κηδεμόνων και στην ύπαρξη συγκεκριμένων κανόνων που θα πρέπει να τηρούνται».
Η κ. Σοφία Μηλιώνη Διευθύντρια του 19ου Δημοτικού Σχολείου στην τοποθέτησή της ανέφερε ότι «είναι ιδιαίτερα ευχαριστημένη από τους μαθητές της, οι οποίοι είναι έξυπνοι και ευγενικοί, και πως αν υπήρχε και η απαιτούμενη στήριξη από τους γονείς τα αποτελέσματα θα ήταν πολύ καλύτερα, ενώ έκανε λόγο και για την αναγκαιότητα λειτουργίας σχολών γονέων».
Η αναπληρώτρια Διευθύντρια του 7ου Γυμνασίου κ. Μαρία Τζουνάκου στην τοποθέτησή της σημείωσε μεταξύ άλλων ότι «δεν υπάρχει επαρκής φοίτηση των παιδιών Ρομά στο σχολείο, παρόλα αυτά οι γονείς απαιτούν τη βεβαίωση φοίτησης για να λάβουν το σχετικό επίδομα».
Ο Συντονιστής Εκπαιδευτικής Έργου του ΠΕΚΕΣ κ. Νικόλαος Διαμαντής έκανε λόγο για αλλαγή νοοτροπίας των Ρομά, προσεγγίζοντας το θέμα με βάση μια συνολικότερη γενίκευση, προσδίδοντας ιδιαίτερα παγιωμένα χαρακτηριστικά στους μαθητές αναφοράς. «Πρέπει να συνηθίσουν στην ιδέα να στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο, να μην είναι αναλφάβητα, να μάθουν την ελληνική γλώσσα είπε μεταξύ άλλων».
Σε μια σειρά από αιτίες που είναι αποτρεπτικές στη φοίτηση των μαθητών Ρομά στάθηκε ο Συντονιστής Εκπαιδευτικού Έργου του ΠΕΚΕΣ κ. Εμμανουήλ Πατσαδάκης. Αναφέρθηκε στο ρόλο των γονέων και εκπαιδευτικών και στο μερίδιο ευθυνών τους, θέτοντας, μεταξύ άλλων και το θέμα της αποδοχής των παιδιών. Πρότεινε να γίνουν παρεμβάσεις με επιμορφώσεις εκπαιδευτικών, τροποποίηση του προγράμματος σπουδών, ενημερώσεις των γονέων από τα Κέντρα Κοινότητας και τα Παραρτήματα Ρομά, να υπάρχει προετοιμασία σχολείων υποδοχής, με επαρκή υλικοτεχνική κάλυψη.
Η Συντονίστρια Νηπιαγωγών του ΠΕΚΕΣ κ. Αφροδίτη Ξυνοπούλου στην τοποθέτησή της σημείωσε μεταξύ άλλων ότι «στόχος του ΠΕΚΕΣ είναι να δημιουργήσει ενεργούς πολίτες. Εστιάζουμε στα ταλέντα, αποδεχόμαστε τις ιδιαιτερότητες των παιδιών Ρομά και βοηθούμε ώστε με τις κατάλληλες προϋποθέσεις να ενταχθούν στην εκπαιδευτική διαδικασία και επίσης να δοθεί ειδική σημασία στο θέμα της αποδοχής, να αναπτυχθούν σταθερές συνεργασίες, συνεχείς ενημερώσεις με προτάσεις και δράσεις και να αναδειχθούν τα θετικά πρότυπα».
Αισιόδοξος ότι πρέπει και μπορεί να προκύψουν καινοτόμες πρακτικές προς όφελος των παιδιών Ρομά, εμφανίστηκε ο Γενικός Διευθυντής της Αναπτυξιακής Καρδίτσας κ. Ευάγγελος Σακελλαρίου, για να συμπληρώσει ότι «η ΑΝΚΑ κατά το πρόσφατο παρελθόν διαχειρίστηκε με επιτυχία το ζήτημα της εγκατάστασης των μεταναστών στην Καρδίτσα. Με τον πληθυσμό των Ρομά υπάρχει προκατάληψη, ωστόσο με καλή διάθεση, συνεργασία και με δράσεις και μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) μπορεί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα».
Το ζήτημα των πρόωρων γάμων έθεσε με τη σειρά της η Διευθύντρια του Κέντρου Γυναικών Καρδίτσας κ. Αικατερίνη Βελεσιώτου, για να συμπληρώσει ότι «η όποια παρέμβαση για την αντιμετώπιση του προβλήματος πρέπει να γίνει μέσα στην κοινότητα, ενώ για το θέμα θα υπάρξει συνεργασία και με τα αρμόδια τμήματα πρόληψης και προαγωγής υγείας της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
Στις διαρκείς προσπάθειες όλων των στελεχών του Παραρτήματος Ρομά για φοίτηση των παιδιών στα σχολεία, για κοινωνική ενσωμάτωση, αναφέρθηκε η παιδαγωγός του ΠΡ κ. Μάρθα Αμπαντζή. «Από την πλευρά μας υπάρχει η βούληση για ένταξη των μαθητών Ρομά στη σχολική διαδικασία, ευελπιστούμε σε καλύτερες μέρες κατέληξε».
Στο ίδιο μήκος κινήθηκαν και οι δηλώσεις του διαμεσολαβητή του ΠΡ κ. Γιώργου Μπαντή ο οποίος τάχθηκε υπέρμαχος της μάθησης και της προσπάθειας όλων να αλλάξει η νοοτροπία και οι Ρομά να αγαπήσουν το σχολείο.
Για καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του οικογενειακού προγραμματισμού εντός του οικισμού έκανε λόγο από την πλευρά της η Προϊσταμένη του Τμήματος Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας της ΠΕ Λάρισας κ. Γεωργία Ντέλλα.
Τέλος ένα σημαντικό ζήτημα που τέθηκε ήταν και αυτό της μετακίνησης των παιδιών από τον οικισμό της Μαύρικα προς τα σχολεία της περιοχής. Ο πρόεδρος του ΚΤΕΛ Καρδίτσας κ. Ευάγγελος Παπαποστόλου, διαβεβαίωσε όλους όσοι συμμετείχαν στη συνάντηση ότι «παρά τις ελλείψεις που υπάρχουν στο στόλο των λεωφορείων, θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε οι μαθητές Ρομά να μετακινούνται απρόσκοπτα από και προς τις σχολικές μονάδες που φοιτούν».
Η συνάντηση ήταν ιδιαίτερα γόνιμη και έδωσε την ευκαιρία αλληλογνωριμίας των υπευθύνων που ασχολούνται με το θέμα, αλλά και γνωστοποίησης όλων των δράσεων, ώστε αυτές να συντονιστούν καλύτερα, να αναπτυχθούν συστηματικά συνεργασίες και συνέργειες οι οποίες θα προσδώσουν προστιθέμενη αξία, για την αντιμετώπιση γενικότερων θεμάτων που αφορούν στον πληθυσμό αναφοράς μέσω του δικτύου που δημιουργείται.
Να σημειωθεί ότι το Περιφερειακό Παρατηρητήριο Κοινωνικής Ένταξης Θεσσαλίας χρηματοδοτείται από το ΠΕΠ «Θεσσαλία 2014-2020» με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.
